گفت‌وگوی علمی

آرش گرگین کرجی

الزام پیش‌دفاع رساله دکتری در دانشگاه آزاد اسلامی از مهرماه سال جاری با هدف ارتقای کیفیت رساله‌های دکتری مطرح شده است. اما موفقیت این طرح به چند عامل مهم بستگی دارد؛ مزایای احتمالی اجرای پیش‌دفاع در ارتقای کیفیت رساله‌ها افزایش کیفیت علمی: دانشجویان فرصت دارند تا قبل از دفاع نهایی، بازخوردهای علمی دریافت کرده و اصلاحات لازم را انجام دهند. کاهش احتمال تخلفات علمی: از جمله سرقت علمی و استفاده از مقالات نامعتبر، که می‌تواند سطح پژوهش‌های دکتری را ارتقا دهد. کمک به پذیرش مقالات معتبر: اگر این فرآیند به شکل مناسبی اجرا شود، می‌تواند به دانشجویان کمک کند تا مقالاتی قوی‌تر برای چاپ در نشریات معتبر تهیه کنند. چالش‌های اجرای این طرح به دلیل تحریم‌ها محدودیت در انتشار مقالات بین‌المللی: بسیاری از مجلات معتبر به دلیل تحریم‌ها، مقالات پژوهشگران ایرانی را رد می‌کنند یا روند داوری آن‌ها را طولانی می‌سازند. موانع در دسترسی به منابع علمی: تحریم‌ها باعث شده برخی پایگاه‌های علمی بین‌المللی (مانند Scopus و Web of Science) محدودیت‌هایی برای کاربران ایرانی ایجاد کنند. هزینه‌های بالا برای چاپ مقالات در نشریات Q1 و Q2: برخی از مجلات معتبر هزینه بالایی برای انتشار مقاله دریافت می‌کنند که ممکن است برای دانشجویان چالش‌برانگیز باشد. آیا این طرح موفق خواهد بود؟ در صورت اجرای صحیح و حمایت دانشگاه: این طرح می‌تواند در ارتقای کیفیت علمی رساله‌های دکتری مؤثر باشد، مشروط بر اینکه: فرآیند داوری عادلانه و شفاف باشد. دانشجویان از حمایت مالی و علمی دانشگاه برای انتشار مقالات برخوردار شوند. دانشگاه راهکارهای جایگزین برای انتشار مقالات ارائه دهد (مانند تقویت نشریات داخلی معتبر). اما در صورت نبود حمایت کافی: مشکلات ناشی از تحریم‌ها ممکن است دانشجویان را با سختگیری‌های بیش از حد، افزایش زمان فرایند پژوهشی، و دشواری در چاپ مقالات مواجه کند، که می‌تواند بر کیفیت پژوهش تأثیر منفی بگذارد. نتیجه: این طرح پتانسیل موفقیت دارد، اما به شرطی که دانشگاه آزاد اسلامی به‌طور جدی زیرساخت‌های لازم را برای حمایت از دانشجویان دکتری فراهم کند.

برای ارسال پاسخ شوید.