گفت‌وگوی علمی

افشین رشید

فناوری روز می‌تواند تحول عظیمی در صنعت برق کشور به ویژه در بخش‌های خطوط انتقال، نیروگاه‌ها و نیروی تولید ایجاد کند. با توجه به اینکه صنعت برق یکی از ارکان حیاتی زیرساخت‌های کشور است، به کارگیری فناوری‌های نوین می‌تواند هم در افزایش بهره‌وری و هم در کاهش هزینه‌ها تاثیرگذار باشد. ۱. بهبود کارایی و افزایش ظرفیت خطوط انتقال برق استفاده از فناوری‌های پیشرفته در خطوط انتقال مانند HTS (High Temperature Superconducting) و HVDC (High Voltage Direct Current) می‌تواند باعث کاهش تلفات و افزایش ظرفیت انتقال شود. این فناوری‌ها به خصوص برای انتقال برق در مسافت‌های طولانی یا انتقال برق از مناطق دوردست به مناطق پرمصرف مفید هستند. همچنین استفاده از سیستم‌های نظارت و کنترل هوشمند در خطوط انتقال برق، امکان تشخیص سریع مشکلات و انجام تعمیرات و نگهداری پیشگیرانه را فراهم می‌آورد. این امر می‌تواند به افزایش قابلیت اطمینان و کاهش زمان‌های خرابی کمک کند. ۲. نیروگاه‌ها و تولید برق نیروگاه‌های تجدیدپذیر مانند نیروگاه‌های بادی و خورشیدی با استفاده از فناوری‌های جدید، قابلیت تولید برق به صورت پایدار و کم‌هزینه‌تر را دارند. استفاده از سیستم‌های ذخیره‌سازی انرژی مانند باتری‌های Li-ion یا پمپ ذخیره‌سازی انرژی می‌تواند به حل مشکلات نوسانات تولید برق از منابع تجدیدپذیر کمک کند. علاوه بر این، استفاده از سیستم‌های هوشمند و الگوریتم‌های پیشرفته در مدیریت و بهینه‌سازی تولید نیروگاه‌ها می‌تواند بهره‌وری تولید برق را افزایش دهد و از مصرف سوخت بهینه‌تر استفاده کند. ۳. نیروگاه‌های حرارتی و نوآوری‌های تکنولوژیک در نیروگاه‌های حرارتی، استفاده از فناوری‌های نوین در تجهیزات توربین و ژنراتورها می‌تواند راندمان تولید را افزایش دهد. فناوری‌های جدید مانند توربین‌های با راندمان بالا و استفاده از سیستم‌های خنک‌کننده بهینه می‌تواند تلفات انرژی را کاهش دهد و باعث بهره‌وری بیشتر شود. استفاده از سیستم‌های جمع‌آوری و استفاده از گازهای خروجی (CCS) برای کاهش آلایندگی و بهره‌برداری بهتر از سوخت‌های فسیلی نیز می‌تواند تأثیرات مثبت زیست‌محیطی به همراه داشته باشد. ۴. سیستم‌های هوشمند و دیجیتال اینترنت اشیاء (IoT) و سیستم‌های هوشمند در شبکه‌های برق می‌توانند برای مدیریت بهینه بار مصرفی، تحلیل وضعیت شبکه، پیش‌بینی تقاضا و اتصال به شبکه‌های برق هوشمند استفاده شوند. این تکنولوژی‌ها به پایداری و کنترل بهتر شبکه کمک می‌کنند. همچنین استفاده از هوش مصنوعی (AI) برای پیش‌بینی مشکلات فنی و بهینه‌سازی زمان‌بندی تعمیرات و نگهداری می‌تواند تاثیر زیادی در کاهش هزینه‌ها و افزایش عمر مفید تجهیزات داشته باشد. ۵. منابع انرژی تجدیدپذیر و ذخیره‌سازی با استفاده از فناوری‌های ذخیره‌سازی انرژی مانند باتری‌ها، سیستم‌های ذخیره‌سازی انرژی حرارتی و پمپ ذخیره‌سازی انرژی، می‌توان به‌طور مؤثر از تولید برق تجدیدپذیر استفاده کرد و این برق را در زمان‌های پیک مصرف به شبکه وارد کرد. همچنین فناوری‌های میکروگریدها می‌توانند کمک کنند تا مناطق دورافتاده یا نواحی که اتصال به شبکه سراسری مشکل است، از منابع انرژی مستقل بهره‌برداری کنند. نتیجه‌گیری: استفاده از فناوری‌های نوین در صنعت برق می‌تواند به افزایش بهره‌وری، کاهش تلفات انرژی، کاهش هزینه‌ها و کاهش اثرات منفی زیست‌محیطی کمک کند. همچنین، این فناوری‌ها می‌توانند پایداری شبکه برق را افزایش دهند و توانایی کشور در مدیریت منابع انرژی را تقویت کنند. در نهایت، برای بهره‌برداری کامل از این فناوری‌ها، سرمایه‌گذاری در آموزش، تحقیق و توسعه و ارتقاء زیرساخت‌های شبکه امری ضروری است.

به کارگیری فناوری روز در صنعت برق کشور می‌تواند تأثیرات مثبتی در بهبود کارایی، کاهش هزینه‌ها و افزایش پایداری سیستم‌های انرژی داشته باشد. در مورد خطوط انتقال، استفاده از فناوری‌های جدید مانند خطوط انتقال HVDC (ولتاژ بالا جریان مستقیم) می‌تواند در کاهش تلفات انرژی در مسافت‌های طولانی و بهبود انتقال برق از منابع دوردست به مصرف‌کنندگان مؤثر باشد. نیروگاه‌ها نیز می‌توانند با به‌کارگیری فناوری‌های نوین مانند سیستم‌های کنترل هوشمند، بهره‌برداری بهینه از منابع انرژی، و تکنولوژی‌های تولید انرژی تجدیدپذیر (مثل خورشیدی و بادی) گامی بزرگ در جهت کاهش وابستگی به سوخت‌های فسیلی بردارند. همچنین، به‌کارگیری سیستم‌های هوشمند مدیریت شبکه‌های برق (Smart Grids) می‌تواند به افزایش کارایی و پاسخگویی به تقاضای مصرف‌کننده در زمان‌های اوج مصرف کمک کند. این فناوری‌ها باعث ارتقاء امنیت و پایداری شبکه برق در مقابل نوسانات و بحران‌ها می‌شود. در مجموع، بهره‌گیری از فناوری‌های روز می‌تواند به بهبود بهره‌وری، کاهش هزینه‌ها، و کاهش آسیب‌پذیری شبکه برق کشور کمک کند، اما اجرای این تکنولوژی‌ها نیازمند سرمایه‌گذاری‌های مناسب و آمادگی زیرساخت‌ها است.

برای ارسال پاسخ شوید.